Start up คืออะไร เหมาะกับใคร พร้อมตัวอย่างธุรกิจที่ประสบความสำเร็จ
ในทุกการเปลี่ยนแปลงมักส่งผลให้หลายธุรกิจเกิดวิกฤตเนื่องจากไม่สามารถปรับตัวไม่ทัน แต่ทุกครั้ง ๆ ก็มักจะมีโอกาสซ่อนอยู่จนถือกำเนิดกลุ่มธุรกิจใหม่ ๆ ที่สามารถจับทางได้ทันซึ่งเรามักจะเรียกกลุ่มธุรกิจนี้ว่า “ Startup” ซึ่งเราจะพาไปส่องพร้อมทำความเข้าใจว่าธุรกิจ Startup คืออะไร ธุรกิจ Startup มีอะไรบ้าง รวมถึงการตัวอย่างธุรกิจ Startup ที่ประสบความสำเร็จในไทยและทำอย่างไรที่คุณจะกลายเป็นยูนิคอนตัวต่อไป
Startup ต่างจากธุรกิจ SMEs อย่างไร
เริ่มต้นก็ต้องพาคุณผู้อ่านทำความเข้าใจว่าทำไม Start up ถึงต่างจาก SMEs ที่จะเจาะให้เห็นภาพว่า SMEs หรือที่เรามักจะคุ้นหูกับคำว่าวิสาหกิจนาดกลาง หรือขนาดย่อมซึ่งจะประกอบด้วย 3 ประเภทกิจการได้แก่ กิจการการผลิต (วัตถุดิบมาแปรรูปให้เป็นสินค้าสำเร็จรูป) กิจการการค้า (กิจการที่ไม่ได้ผลิตสินค้าเอง หรือคือการซื้อสินค้าสำเร็จรูปมาเพื่อจัดจำหน่าย) และกิจการบริการ (ธุรกิจที่เน้นการให้บริการหรือขายบริการ ไม่ได้จำหน่ายสินค้า) จึงมักจะเป็นธุรกิจเล็ก ๆ ที่มีเจ้าของเดียวเป็นหลัก โดยมักจะเกิดขึ้นจากในครอบครัวมีแบบแผนสบายที่ค่อย ๆ ต่อยอดมาเรื่อย ๆ จนเป็นธุรกิจที่ใหญ่ขึ้น
ยกตัวอย่างธุรกิจ SMEs: หมูทอดเจ๊จง Diamond Grains หรือ Shichida
ส่วนธุรกิจ StartUp คือ รูปแบบธุรกิจที่มีความซับซ้อนกว่า SMEs ตรงที่มีแบบแผนหลายอย่าง รวมถึงนักลงทุนเข้ามามีบทบาทซึ่งหากทำสำเร็จธุรกิจจะเติบโตแบบก้าวกระโดด โดยธุรกิจนี้จะต้องเป็นไปตามแบบแผนซึ่งจะต้องมีการรายงานผล มีการวัดผลเนื่องจากมีนักลงทุนเข้ามาลงทุนด้วยจึงจำเป็นต้องมีการเสนอแผนต่อนักลงทุนเพื่อระดมทุนต่อยอดธุรกิจซึ่งหากนึกภาพไม่ออกลองนึกถึงซีรีส์เกาหลีชื่อดังอย่าง StartUp ที่หลายมาเป็นแรงบันดาลใจของคนหลายคนที่อยากมีธุรกิจเป็นของตัวเอง
เทียบชัดข้อดี – ข้อเสียระหว่างธุรกิจ SMEs Vs StartUp
รูปแบบธุรกิจ | SMEs | StartUp |
ข้อดี |
|
|
ข้อเสีย |
|
|
ส่องเทรนด์ธุรกิจ Startup ปี 2023
สำหรับเทรนด์ธุรกิจในปี 2023 ที่ยังคงมาแรงและกำลังถูกพูดถึงก็ยังคงอยู่ในกลุ่มธุรกิจเกี่ยวกับสุขภาพและความงามที่ส่วนหนึ่งมาจากอานิสงค์ หรือบทเรียนระหว่างการแพร่ระบาดของโควิด-19 ที่ทำให้ผู้คนตื่นตัวในเรื่องสุขภาพมากขึ้น นอกจากนี้ก็ยังมีกลุ่มธุรกิจอื่น ๆ ที่แยากแนะนำผ่าน 6 เทรนด์ธุรกิจ Startup ปี 2023 ที่น่าสนใจในการลงทุน
- ธุรกิจด้านสุขภาพและความงาม เช่น สปา นวดไทย นวดหน้า บริการด้านส่งเสริมรูปร่างและความงาม คลินิกศัลยกรรม ฟิตเนส เพราะผู้คนเชื่อว่าการดูแลตัวเองจะช่วยลดความเสี่ยงของปัญหาลงได้
- ธุรกิจเกี่ยวกับอาหารที่มีประโยชน์ เช่น กลุ่มโซเดียมต่ำ หรืออื่น ๆ โปรตีนจากพืช อาหารสุขภาพตั้งแต่ต้นน้ำถึงปลายน้ำที่เน้นเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมทั้งการลดก๊าซมีเทน คาร์บอนไดออกไซด์ หรือการลดสารเคมีจากกระบวนการผลิตพืช หรืออาหารต่าง ๆ
- ค้าปลีกทั้งออนไลน์และออฟไลน์ เนื่องจากผู้คนติดนิสัยจากช่วงการแพร่ระบาดของโควิด-19 เนื่องจากซื้อขายสะดวก ไม่ต้องไปเลือกที่หน้าร้านและรอรับถึงหน้าบ้าน แต่ก็ยังมีผู้คนอีกจำนวนหนึ่งที่ยังชื่นชอบการซื้อขายสินค้าแบบออฟไลน์
- กลุ่มนวัตกรรมและเทคโนโลยีที่ช่วยประหยัดพลังงานและลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกซึ่งเป็นปัญหาสำคัญของโลกร้อน เช่น กลุ่มสินค้า SmartHome แผงโซลาร์เซลล์ อุปกรณ์เครื่องใช้ไฟฟ้าประหยัดพลังงาน เซ็นเซอร์เปิด-ปิดไฟอัตโนมัติเชื่อมต่ออุปกรณ์สมาร์ทโฟน เป็นต้น
- ธุรกิจการท่องเที่ยวและความบันเทิงที่มีแนวโน้มผู้คนกลับมาใช้บริการเพิ่มขึ้น สังเกตได้จากเที่ยวบินทั่วโลกและจำนวนนักท่องเที่ยวที่ทยอยเข้ามาในประเทศเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง รวมถึงการจองตั๋วเครื่องบิน ที่พักโรงแรม ร้านอาหาร หรือจองบัตรเข้าสถานที่ท่องเที่ยวต่าง ๆ ธุรกิจรถเช่าเนื่องจากไทยยังเป็นหนึ่งในจุดหมายปลายทางสำคัญของนักท่องเที่ยวทั่วโลก
- ธุรกิจที่เกี่ยวกับการศึกษา เนื่องจากผู้คนสนใจในเรื่องการศึกษาที่ไม่หมายถึงเพียงความรู้ในห้องเรียนแต่หมายถึงความรู้อื่น ๆ ที่จะเสริมเพิ่มความรู้ทักษะการทำงานและการดำเนินชีวิตที่ถูกปรับมาให้เหมาะสมกับสถานการณ์ปัจจุบันมาขึ้นทั้งการรูปแบบการเรียน หรือการประชุมป่านออนไลน์ เสริมความรู้ทักษะต่าง ๆ ผ่านแอปพลิเคชั่น หรือเสพสื่อจากช่องทางอื่น ๆ อาทิ Youtube, Tiktok และ Facebook
ตัวอย่าง Start up ที่กำลังได้รับความสนใจในไทย
ตัวอย่าง Start up สายเลือดไทยผู้คิดค้นแอพ CLAIM DI: ที่จะเป็นประโยชน์สำหรับผู้ใช้รถใช้ถนนภายใต้คอนเซ็ปต์ “ชนได้ ไม่ต้องรอประกัน” ที่ใช้เงินลงทุนราว ๆ 2 – 10 ล้านเหรียญฯ หรือประมาณ 70 -350 ล้านบาทที่มีต้นกำเนิดมาจากปัญหาบนท้องถนนในไทยที่เมื่อเกิดอุบัติเหตุขึ้นจริง ก็แค่เอามือถือคู่กรณีมา Shake แล้วเคลมประกันได้ด้วยตนเองไม่ต้องรอเจ้าหน้าที่ หรือถ้าหากไม่มีคู่กรณีก็สามารถถ่ายรูปความเสียหายแล้วส่งเคลมประกันได้ทันทีซึ่งเป็นไอเดียที่ผ่านการประกวดและชนะรางวัลซึ่งการันตีได้จากในปัจจุบันที่มีบริษัทฯ ประกันภัยถึง 15 เจ้าเข้ามาเป็นพาร์ทเนอร์ในแอปเป็นที่เรียบร้อยแล้ว
เริ่มต้นสร้างธุรกิจ StartUp ควรเลือกทีม หรือคนที่จะเข้ามาร่วมทำอย่างไร
ต่อมาหากคุณมีฝันอยากสร้างธุรกิจ StartUp สิ่งสำคัญ! ที่นอกจากเงินลงทุน คือเพื่อนร่วมทีม หรือคนที่จะเข้ามาร่วมทำธุรกิจด้วย เราควรเลือกอย่างไร โดยเราจะขอแยกออกเป็น 2 ส่วนหลัก ๆ ดังนี้
- การเลือกหัวหน้าทีม Co-Founder ซึ่งเปรียบเสมือนหัวเรือใหญ่ที่มีความสำคัญในการขับเคลื่อนการทำงานร่วมกับคนในทีมซึ่งจะต้องมีแนวความคิดเดียวกันกับทีม สามารถเดินทางและเติบโตไปกับทีมได้เพราะถือเป็นจุดที่นักลงทุนจะมองมาถึงความมั่นคงและมั่นใจถึงความแข็งแกร่งของทีมที่จะนำธุรกิจให้เติบโตได้และสร้างโอกาสในการลงทุนจึงเน้นย้ำถึงกระบวนความคิดของหัวหน้าทีมที่จะต้องให้ภาพลักษณ์ที่ดีต่อองค์กร ทำงานร่วมทีมได้ดี ดูเเข็งเเกร่งและมั่นคงพร้อมลุยเเละเติบโตต่อไป
- หน้าที่หลักและความสำคัญของงาน เพราะแต่ละคนจะรับผิดชอบในเนื้องานเดียวกันทั้งหมดคงเป็นไปไม่ได้ ดังนั้นจึงต้องมีการแบ่งหน้าที่หลักของแต่ละคนให้ชัดที่ถึงแม้จะเป็น Co-Founder เหมือนกันแต่หน้าที่ในการเติมเต็มจุดที่ขาดขององค์กรให้แข็งแกร่งอาจจะต่างกันไปเช่นหากมี Co-Founder 2 คน คนแรกอาจจะดูภาพรวมทั้งหมดของธุรกิจเนื่องจากมีความเชี่ยวชาญเคยทำธุรกิจ หรือดูแลในส่วนงานบริหารมาก่อน ส่วนอีกคนอาจจะเจาะลงไปที่ระบบเนื่องจากมีความเชี่ยวชาญ ความรู้เฉพาะทางที่สามารถพัฒนาและต่อยอดผลิตภัณฑ์ร่วมกับบุคคลอื่น ๆ ในทีม แล้วในแต่ละสัปดาห์อาจจะมีการประชุมร่วมกันเพื่อพูดคุยถึงความคืบหน้า ปัญหาที่เราพบเจอเพื่อปิดจุดอ่อน เสริมความแข็งแกร่งให้ทีมเดินหน้าไปด้วยกันอย่างมั่นคง
Lean Canva ตัวช่วยวางแผนธุรกิจให้ Start Up
เมื่อเลือกคนร่วมงานได้แล้วก็ต้องมาร่วมวางแผนธุรกิจ StartUp ของเราให้เห็นถึงภาพรวม หรือแผนธุรกิจฉบับย่อโดยแนะนำเครื่องมือ Lean Canvas ที่จะช่วยให้ธุรกิจสตาร์ทอัพเข้าใจถึงภาพรวมของธุรกิจได้รวดเร็วขึ้นเนื่องจากเป็นเครื่องมือที่เหมาะสำหรับธุรกิจที่เริ่มต้นใหม่ ยังมีหลายสิ่งไม่ชัดทั้งในเรื่องของปัญหา ความต้องการของลูกค้า หรืออื่น ๆ ที่จะมีส่วนเข้ามาช่วยเติมเต็ม ลดความเสี่ยงและปรับแผนธุรกิจให้สมบูรณ์มากขึ้นโดย Lean Canva จะมีองค์ประกอบหลัก 9 อย่างที่แบ่งออกเป็น 2 ด้านคือ
- Product (ผลิตภัณฑ์): Problem (1), Solution (4), Key Metrics (8) และ Cost Structure (7)
- Marketing (การตลาด): Customer Segments (2), Channels (5), Unfair Advantage (9) และ Revenue Stream (6) โดยมี Unique Value Proposition (3) เป็นจุดเชื่อมโยง
Uber ตัวอย่างโมเดลธุรกิจ Lean Canvas
โดยจะใช้ทฤษฎีของ Lean Canvas เป็นเครื่องมือในการเจาะลึกในตัวธุรกิจ ทั้ง 9 องค์ประกอบ ดังนี้
UBER – Lean Canvas | ||||
1. Problem – ปัญหา TAXI ปฏิเสธผู้โดยสาร – ปัญหาความปลอดภัยในการโดยสารรถสาธารณะ – ปัญหาโดนโกงมิเตอร์
| 4.Solution – แก้ปัญหาปฏิเสธผู้โดยสารด้วยการเสียค่าปรับ – เช็คประวัติคนขับ – บอกเรทราคาก่อนขึ้นรถ – Track ระยะทางได้ – Share location | 3.Unique Value Proposition – ไม่มีการปฎิเสธผู้โดยสาร ไม่ว่าคุณจะเรียกจากที่ไหน – เน้นแต่รถระดับหรูอย่าง Benz, Mercedes S Class, BMW ที่มีราคาสูงกว่า TAXI – ปรับ segment ลงมาให้เป็น Uber X ในราคาเทียบเท่า TAXI – เรียกรถได้เพียงปลายนิ้ว กดไม่กี่ครั้งก็เรียกรถได้เลย – คนขับ Uber เข้าไปรับได้ถึงบ้าน
| 5.Unfair Advantage – ต้นทุนการดำเนินการที่ต่ำ – คุณภาพที่เหนือกว่าราคา – การบริการที่เหนือระดับ | 2.Customer Segment – ผู้โดยสาร (Customer) คือกลุ่มที่ต้องการรถโดยสารแล้วเรียกผ่านแอพ Uber โดยจะเน้นไปที่ผู้ใช้ smartphone เป็นหลัก – คนขับ (Driver) ที่อยากมีรายได้เสริมมาช่วยผ่อนรถ แต่ไม่อยากขับรถรับจ้างแบบ Full-time สามารถปรับเปลี่ยนเวลาขับได้ตามใจชอบ
|
8.Key Metric – จำนวนคนขับ Uber (No. of drivers) – ระยะเวลาที่ผู้โดยสารรอรถ (ETA/waiting time) – ช่วงว่างของคนขับ (idle time) – ปริมาณการเปิดใช้ application (App opening) – จำนวนการเรียกรถ (No. of Requests) – จำนวนที่คนขับส่งผู้โดยสารสำเร็จ (Completion Rate) | 9.Channels – Application – Social Media – Website
| |||
7. Cost Structure
| 6. Revenue Streams
|
ธุรกิจ startup จึงเป็นธุรกิจสำหรับคนมีฝันที่อยากทำธุรกิจให้ประสบความสำเร็จแบบก้าวกระโดด แต่ต้องอาศัยเงินลงทุนจากนักลงทุนร่วมด้วย โดยเทรนด์สตาร์ทอัพที่กำลังมาแรงในปี 2023 ยังคงเน้นกลุ่มธุรกิจสุขภาพ ความงาม การท่องเที่ยว การศึกษาและนวัตกรรมทั้งแบบออนไลน์และออฟไลน์ โดยหากอยากเริ่มต้นทำสตาร์ทอัพสิ่งที่ควรคำนึงนอกจากเงินทุน คือ คนที่ร่วมทำงานโดยต้องเป็นคนที่มีวิสัยทัศน์ มีความเป็นผู้นำ ทำงานร่วมกับผู้อื่นได้และแต่ละคนต้องมีหน้าที่หลักของงานชัดเพื่อที่จะได้ไม่ทำงานซ้ำซ้อนให้ธุรกิจขับเคลื่อนไปได้อย่างแข็งแกร่ง
อีกทั้งก่อนเริ่มต้นทำธุรกิจทุกครั้งควรมีการวางแผนธุรกิจโดยสามารถนำ Lean Canvas เป็นตัวช่วยผ่านตัวอย่าง Uber ที่ได้เลือกใช้วิธีนี้ในการทำโมเดลธุรกิจที่จะช่วยให้คุณเข้าใจภาพรวมของธุรกิจของคุณได้รวดเร็วและลดความเสี่ยงที่อาจจะกระทบธุรกิจเพื่อดำเนินการปรับแผนธุรกิจให้มีความสมบูรณ์ได้มากยิ่งขึ้น
สำหรับใครที่สนใจการจัดการสต๊อกสินค้าด้วยระบบสต๊อกสินค้าออนไลน์เพื่อนำไปใช้จัดการสต๊อกสินค้าของธุรกิจให้รวดเร็วขึ้น ส่งถึงลูกค้าได้ทันและช่วยบริหารสต๊อกได้อย่างมืออาชีพสามารถทักเข้ามาขอรับคำปรึกษาได้ที่ ZORT
สนใจใช้ระบบจัดการร้านค้าครบวงจร
สอบถามข้อมูลเพิ่มเติม
โทร 02-026-6423
Line: @zort